Weidevarkens uit de Kempen

(Beeldtitel: Op weg naar een natuurinclusieve landbouw: varkenshouder Ben Bruurs. Op een bord staat: Groepsaccomodatie Den Elshorst. Op een ander bordje staat een varken met daaronder: Elshorst puur, weidevlees uit de Kempen. Ben Bruurs:)

LEVENDIGE MUZIEK

BEN BRUURS: Mijn naam is Ben Bruurs.
Wij zijn hier in Baarschot, gemeente Hilvarenbeek.
We hebben een verbreed boerenbedrijf, met name gericht op weidevarkens.

(Varkens scharrelen in een groene, weidse omgeving.)

DE LEVENDIGE MUZIEK SPEELT VERDER

Als achttienjarige jongen ben ik begonnen in de oude koeienstal om die te veranderen naar een groepsaccommodatie.
Toen kwamen we er eigenlijk achter als mensen bij ons komen slapen op de boerderij dat ze ook vermaakt willen worden. Dus toen zijn we begonnen met educatie.
Uiteindelijk gingen we er ook centjes voor vragen omdat er veel tijd in ging zitten, hadden we een verdienmodel te pakken.
Toen hebben we daar een huifkar voor aangeschaft.
En nu rijden we met twee huifkarren heel de week rond met groepen van onze accommodatie, ook met groepen van andere accommodaties.
We zitten in allerlei arrangementen.
Maar het varken is nog steeds de hoofdmoot.

(Twee varkens grazen in een wei. Achter de dieren staan zonnebloemen.)

DE LEVENDIGE MUZIEK SPEELT VERDER

Je krijgt 150 euro voor een varken terwijl het varken een week later voor 800 euro over de toonbank gaat.
Wat hadden we geleerd van de verbreding?
Dan kun je centjes ontvangen en die hoef je met niemand te delen.
Toen hebben we eens nagedacht en uiteindelijk hebben we maar twee ambachten nodig.
Dat is een boer en een slager. Dus de rest kan ertussenuit.

(Een varken legt z'n snuit op de rug van een ander varken dat plots opstaat. Snel gaat het eerste varken ervandoor. Andere varkens staan en liggen in een modderpoel.)

DE LEVENDIGE MUZIEK SPEELT VERDER

Het perceel waar we nu voor staan, is van het Brabants Landschap en hier lopen de varkens nu als zijnde onkruidbestrijder.
Toen we hier de slag naartoe gemaakt hebben, haalden we flink de pers.
We stonden op de voorpagina van de krant: het varken als onkruidbestrijder.
Op dat moment waren wij met verschillende klanten bezig om het vlees te verkopen wilde niet echt vlotten, en toen het varken een plek kreeg in het natuurbeheer ging het verkopen in één keer vanzelf.
Vanaf dat moment dacht ik: wij gaan geen vlees maken, maar we gaan natuur beheren.
De kosten zijn relatief laag want de gronden kun je voor een heel lage prijs of gratis krijgen omdat je er beheer voor terugbrengt.
Dus de kosten zitten voornamelijk in de arbeid en de schuilvoorzieningen.
Schuilvoorzieningen moeten wel in orde zijn omdat we toch mager vlees willen.
Varkens hebben een minder dikke jas.
Maar de kosten zijn relatief laag, waarbij ik een model kan laten zien dat je met vijftig zeugen op natuurgrond goed de kost kan verdienen.
Hier lopen in heel veel velden varkens, allemaal met een taak.
En ik vertel daar eigenlijk niet veel over, dat we het anders doen want je kan het gewoon zien.
En een beeld, dat zegt in één seconde veel meer dan tien minuten praten.
Hier grijp je mensen mee.
En dierenwelzijn is emotie, en er is een heel goed verkooppraatje bij.

DE LEVENDIGE MUZIEK SPEELT VERDER

(De varkens rennen naar een tractor die komt aanrijden. Met een emmer baant een man zich een weg tussen de tientallen dieren door. Als hij voer neergooit, springen de varkens over elkaar heen om erbij te komen. Verderop strooit de man nog meer voer neer. De dieren eten er gulzig van.)

Wij verkopen nu ons vlees in vier verswinkels, dat zijn slagerijen.
Verder hebben we heel veel klanten aan restaurants.
We hebben wel dertig, veertig restaurants waar we op de kaart staan.
Die halen de producten weer bij die verswinkels.
De andere helft van de afzet zit in de regio Amsterdam.
Daar zit een worstenmaker, nog een internetbedrijf en daar gaan ook elke week varkens naartoe.

(Een groepje varkens ligt te slapen op een zanderige ondergrond. Verschillende varkens wroeten met hun snuit in de grond. Een zwart varken staat te kauwen. Een roze varken besnuffelt het zwarte dier even.)

DE LEVENDIGE MUZIEK SPEELT VERDER

(Twee andere varkens ruiken aan elkaar terwijl ze elkaar voorbijlopen. Een varken dat half zwart half roze is snuffelt aan de oren van een ander varken.)

En ik hoop dat dit andere ondernemers weer inspireert om zo naar zaken te kijken dat er nieuwe modellen komen.
Dat wil niet zeggen dat iedereen moet beginnen met weidevarkens.
Varkens is een klein dingetje.
Er zijn veel meer mogelijkheden, veel meer verdienmodellen mogelijk waarbij je natuur kan oogsten of beheren, waar je geld bij kunt winnen.

(Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Beeldtekst: Meer informatie over de bedrijfsvoering van Ben Bruurs is te vinden op de factsheets over natuurinclusieve landbouw. Deze staan ook op Groen Kennisnet. Op weg naar een natuurinclusieve landbouw.)

(Regie: Joris van der Kamp. Techniek: Roald ten Hagen. Producent: In2Content. Copyright 2018.)