Stichting Land en Keuken is ervan overtuigd dat voedselproductie en natuurbehoud bij elkaar horen. ‘Landbouw en natuur worden vaak gescheiden gezien, als twee dingen die ver van elkaar vandaan moet blijven. Maar natuurrijke voedselproductie is heel goed mogelijk.’ Aldus Michiel Bussink, directeur van Stichting Land en Keuken. Daartoe verzamelt en deelt de stichting bruikbare kennis. Door middel van onderzoeken, adviezen, voorbeeldprojecten, proeverijen en educatie. Voor zowel de producenten als de consumenten.
Een van de projecten waar de stichting zich mee bezig houdt, is het project Bier van Eigen Bodem. Bier wordt steeds vaker in Nederland gebrouwen. Naar schatting zijn er inmiddels tussen de vierhonderd en vijfhonderd kleine bierbrouwerijen in ons land. De meeste brouwerijen halen mout, het basisingrediënt van bier, bij een groothandel. De groothandel haalt het in grote partijen, deels uit het buitenland. Heel zonde, volgens Michiel Bussink. ‘Het Nederlandse landschap zou ervan opknappen als er meer graan zelf verbouwd zou worden. Veel vogels en andere dieren hebben graanakkers nodig om te overleven.’ Daarom probeert de stichting kleine brouwerijen enthousiast te maken voor het verbouwen van graan voor mout. Dit doet ze door proeverijen, netwerkbijeenkomsten en voorlichtingsbijeenkomsten te organiseren.
Waarom wordt er zo weinig mout verbouwd in Nederland?
‘Dit heeft meerdere redenen. Een van de redenen is dat de grote brouwerijen in Nederland de hele wereld als speelveld zien voor de inkoop van grondstoffen. Ze kiezen voor leveranciers die grote aantallen, van constante kwaliteit, tegen een zo laag mogelijke prijs leveren. Daar kan een Nederlandse agrariër vaak niet tegenop concurreren.’ Vertelt Michiel.
Zowel de brouwer als de consument moeten de waarde van natuurrijke graanteelt inzien en daar iets extra’s voor willen betalen. ‘Dat geldt niet alleen voor graan, maar voor de meeste agrarische producten. Door met aandacht geproduceerd voedsel weer terug te brengen in het hart van onze samenleving, zorgen we ervoor dat het Nederlandse platteland weer meer divers wordt.’ Aldus Michiel.
Naast het thema Bier van Eigen Bodem, houdt de stichting zich ook bezig met projecten rondom agroforestry (het combineren van land- en bosbouw) ,notenteelt en ‘gastronomische biodiversiteit’ (koks die samenwerken met natuurbeheerders en natuurboeren).
Het ontstaan van de stichting
De stichting Land en Keuken is ontstaan vanuit bezorgdheid over de biodiversiteit en kwaliteiten van het Nederlandse platteland. ‘Die hebben we de laatste decennia erg achteruit zien gaan,’ vertelt Michiel. ‘Ook het verdienmodel voor veel boeren is problematisch, waardoor er steeds minder boeren zijn. Als we het Nederlandse landschap mooi, natuurrijk en tegelijkertijd productief willen houden moet er iets veranderen.’
‘Behalve dat er veel verkeerd gaat, zien we ook prachtige voorbeelden van agrariërs, koks, cateraars, brouwers, natuurbeheerders, productontwikkelaars en burgergroepen die werken aan een mooi en divers landschap waar ook nog eens een boterham mee te verdienen valt. Om die beweging te ondersteunen hebben we de Stichting Land en Keuken in het leven geroepen. We hopen hiermee een bijdrage te kunnen leveren aan de veranderingen naar andere vormen van landbouw.’
Michiel ziet de toekomst van de Nederlandse landbouw positief in. ‘Natuurlijk zijn er veel obstakels en belemmeringen waar we tegenaan lopen in de transitie naar andere landbouwmodellen, maar er zijn ook enorm veel kansen en mogelijkheden. Lekker eten en drinken uit een mooi en natuurrijk landschap, waar bovendien wat te verdienen valt middels zinvolle arbeid: daar gaan we voor!
Publicatiedatum op deze site: 30 september 2019
Dit verhaal is onderdeel van een serie artikelen voor deze website (tussen 2019 en 2021) waarin agrarisch ondernemers vertellen hoe zij werken aan de omslag naar kringlooplandbouw. Op Groeien naar morgen lees je verhalen van agrariërs die stappen zetten en maak je kennis met de Demobedrijven.