Verhoging van de biodiversiteit

‘De notenteelt is erg interessant voor agrariërs.’ Vertelt Ton. ‘Notenbomen kunnen in allerlei toepassingen worden ingezet. Bijvoorbeeld als combinatieteelt of als voedselbos. Dit heeft vele voordelen. De bomen hebben positieve gevolgen op de biodiversiteit en de bodem van het land. Daarnaast is de boer niet langer afhankelijk van 1 inkomstenbron.’

Er zijn al enkele ondernemers in Nederland die deze stap hebben gezet. Zo is er een melkveehouder uit Zeeland die 12 hectare aan walnotenbomen heeft staan in het weiland waar zijn koeien grazen. Maar ook zijn er pluimveehouders die bomen hebben geplant in de uitloop, voor allemaal zijn de bomen een investering voor de toekomst.

De stap naar de combinatieteelt met notenbomen, is voor veel agrariërs een grote beslissing. Er gaan veel investeringen aan vooraf. Zo moet er een goede boomsoort worden uitgekozen die past bij de visie maar ook de grondsoort van de agrariër. Dit is niet zomaar een beslissing, een notenboom kies je voor een hele lange periode. Daarnaast moet de agrariër zich verdiepen in de teelt van notenbomen. ‘Daar probeert de Notenvereniging zo goed mogelijk bij te helpen.’ vertelt Ton.

Kortere ketens

Nederland heeft op dit moment een beperkte groep notentelers. Een van de oorzaken hiervan is de onbekendheid van de teelt. De vraag naar noten in Nederland is de laatste jaren flink gegroeid. Noten zijn opgenomen in de schijf van vijf en de populariteit is enorm gestegen. De meeste noten die in Nederland worden gegeten, zijn geïmporteerd vanuit Turkije (hazelnoten) en Amerika (walnoten). ‘Eigenlijk is dit zonde, want Nederland heeft de perfecte omstandigheden om noten te telen. Door de noten in Nederland te telen, kunnen we de keten een stuk korter maken.’ Legt Ton uit.

Bijdragen aan eiwittransitie

Om de groeiende wereldbevolking in de toekomst van voldoende eiwitten te kunnen voorzien, moeten dierlijke eiwitten deels worden vervangen door plantaardige eiwitbronnen. Noten bevatten plantaardige eiwitten en kunnen dus bijdragen aan die transitie. Daarnaast is de klimaatbelasting van noten ongeveer 90% lager dan die van vlees volgens het Voedingscentrum. Bomen slaan CO2 op en verbeteren de bodemkwaliteit, dit heeft positieve effecten op het milieu.

Bufferstroken

Om het verbouwen van noten interessanter te maken voor agrariërs, bedacht de Notenvereniging in samenwerking met DAW (Deltaplan Agrarisch Waterbeheer), bufferstroken 2.0. Een bufferstrook is een stuk grond tussen een landbouwperceel en het ernaast gelegen oppervlaktewater. De strook moet het water beschermen tegen meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen. Normaliter is een bufferstrook bezaaid met gras en wordt dat door een boer soms als ‘verloren grond’ beschouwd. De bufferstrook 2.0 is een strook ingericht met notenbomen- of struiken. De bomen leveren noten, wat een extra bron van inkomsten is voor de boer. Daarnaast blijkt dat een boom de af- en uitspoeling van nutriënten meer beperkt dan gras, wat goed is voor de waterkwaliteit. Een win-winsituatie dus.

Ton hoopt met de Notenvereniging veel meer agrariërs te kunnen overtuigen van de waardevolle toevoeging van notenbomen aan hun teelt. Ton: ‘Ik hoop dat er over een aantal jaar minimaal 1000 ha aan notenteelt in Nederland is. Dan kunnen we heel Nederland van een Nederlandse noot voorzien!’

_{Publicatiedatum op deze site: 30 september 2019}

Dit verhaal is onderdeel van een serie artikelen voor deze website (tussen 2019 en 2021) waarin agrarisch ondernemers vertellen hoe zij werken aan de omslag naar kringlooplandbouw. Op Groeien naar morgen lees je verhalen van agrariërs die stappen zetten en maak je kennis met de Demobedrijven.