Tomaten telen en werken aan een betere wereld

Tomaten telen en werken aan een betere wereld

Ted Duijvestijn en zijn broers zijn de eigenaren van Duijvestijn Tomaten. Een glastuinbouwbedrijf van 14,5 hectare uit Pijnacker. Het bedrijf bestaat al meer dan 55 jaar. Het kweken zit de broers in het bloed want zowel hun opa als vader teelden tomaten. De gebroeders proberen de tomaten op een zo duurzaam mogelijke manier te kweken door middel van kringlooplandbouw. Duurzaamheid betekent voor Duijvestijn Tomaten de manier waarop wordt omgegaan met natuurlijke hulpbronnen. ‘We zijn ons bewust van de impact die ons handelen van vandaag heeft op de wereld van morgen. We doen dan ook ons best om de wereld een klein beetje beter te maken. Niet alleen door onze negatieve impact te verkleinen, maar ook door onze positieve impact te vergroten.’  Vertelt Ted.

Beeld: ©Duijvestijn Tomaten / Duijvestijn Tomaten
Biowaste verpakkingsmateriaal

Biowaste verpakkingen

Om de positieve impact te vergroten, zijn de broers altijd opzoek naar nieuwe, duurzame ideeën. De hoeveelheid papier en karton dat Duijvestijn Tomaten verbruikte en het groenafval van de tomatenplanten inspireerde hen om te kijken of er van plantenresten verpakkingsmateriaal gemaakt kon worden. Samen met Wageningen University & Research onderzochten ze dit. Wat leidde tot verschillende soorten verpakkingen gemaakt van vezels, stengels en bladeren van hun eigen tomatenplanten. Zo zijn de plantenresten geen afval, maar bruikbaar materiaal en een mooi voorbeeld van kringlooplandbouw.

Regenwater opslaan

De tomatenplanten van Duijvestijn krijgen geen leidingwater, maar regenwater. Al het water wat op de kassen valt, wordt opgevangen in grote silo’s. Deze silo’s zijn niet voldoende om alles wat in winterperiodes valt op te slaan, daarom heeft Duijvestijn Tomaten een grote ondergrondse wateropslag laten aanleggen. Hierin wordt overtollig regenwater opgeslagen, dat in droge periodes weer omhoog kan worden gepompt voor gebruik.

‘We blijven in ontwikkeling en zijn nu aan het onderzoeken of er ook kleding gemaakt kan worden van het plantenafval’

Aardwarmte

Om het energieverbruik terug te dringen besloot Duijvestijn Tomaten enkele jaren geleden om de kassen te gaan verwarmen met aardwarmte. Bij aardwarmte wordt warmte benut dat zich tot 2,5 km onder de aardbodem in zand en poreuze steenlagen bevindt. Deze warmte in de vorm van water wordt door een installatie uit de grond gepompt. Na gebruik wordt het water weer teruggepompt zodat het opnieuw kan opwarmen.

Gebruik maken van aardwarmte was vrij uniek binnen de tuinbouw en kostte daarom veel voorbereiding en denkwerk. Samen met studenten en geologen van de TU Delft bedachten ze een ontwerp voor de realisatie hiervan. Al het werk is niet voor niets geweest want het gebruik van aardwarmte levert Duijvestijn veel op. Zo besparen ze jaarlijks 5,5 miljoen kuub aardgas en maken ze geen gebruik meer van fossiele brandstoffen, een enorme investering voor het behoud van de aarde.

Beeld: ©Duijvestijn Tomaten / Duijvestijn Tomaten
Aardwarmte installatie

CO2 van Shell

Planten hebben CO2 nodig om te kunnen leven. Duijvestijn maakt gebruik van het leidingnetwerk van consortium OCAP. Ze hebben een leidingnetwerk aangelegd waarmee ze CO2 leveren aan tuinbouwbedrijven die dit kunnen gebruiken. De CO2 komt bij een raffinaderij van Shell vandaan en werd voorheen via een schoorsteen de lucht in geblazen. Sinds enige tijd komt dit niet meer in het milieu terecht, maar wordt het op een nuttige wijze door de glastuinbouw gebruikt. Duijvestijn Tomaten maakt hier dankbaar gebruik van om zo nog duurzamer te kunnen telen.

'We proberen zoveel mogelijk onze kennis te delen, want wanneer je veel deelt, vermenigvuldig je de kennis.'

Natuurlijke bestrijdingsmiddelen

Om de planten en vruchten te beschermen tegen ziekten en plagen, maakt Duijvestijn Tomaten gebruik van biologische gewasbescherming. Tegen iedere plaag of ziekte wordt een natuurlijke vijand ingezet. Aan het begin van een teeltseizoen wordt er op het bedrijf zelf een plaag ingezet om een populatie op te bouwen. Vervolgens worden er natuurlijke vijanden ingezet totdat er een natuurlijk evenwicht ontstaan.

Vertraagde processen

Ted en zijn broers lopen soms tegen dingen aan die het verduurzamen van het bedrijf vertragen. Ted: 'We ontdekten dat het krijgen van een financiering van bijvoorbeeld een warmtepomp niet gemakkelijk is. De banken weten niet wat de echte waarde van een warmtepomp is. Er wordt alleen gekeken naar de economische waarde, terwijl de maatschappelijke waarde veel groter is. Zo ondervonden wij ook een probleem bij de afname van CO2 van OCAP. OCAP heeft maar twee leveranciers.  Wanneer een van de twee onderhoudt heeft, is er niet genoeg CO2 beschikbaar en moeten wij hier zelf voor zorgen. Wat niet meer duurzaam is. Het zou mooi zijn als er veel meer raffinaderijen CO2 zouden leveren aan tuinders, dan hebben wij altijd genoeg en beland het niet meer in de lucht. Door alle aanpassingen die we hebben gedaan, zijn we nu helemaal CO2 vrij. Dit heeft een enorme impact op onze omgeving, maar vooral ook op de toekomst en de volgende generatie. Daar doen we het voor.'

'De overstap naar kringlooplandbouw is niet simpel, het vergt veel tijd en een hele nieuwe manier van denken over je bedrijfsvoering. Maar wees vooral niet bang om te falen, want falen bestaat niet. Wanneer iets mislukt is het een uitkomst waar je wat van kunt leren.’

Dit verhaal is onderdeel van een serie artikelen voor deze website (tussen 2019 en 2021) waarin agrarisch ondernemers vertellen hoe zij werken aan de omslag naar kringlooplandbouw. Op Groeien naar morgen lees je verhalen van agrariërs die stappen zetten en maak je kennis met de Demobedrijven.

Publicatiedatum op deze site: 30 september 2019