Hoeve Biesland
Dit is het verhaal van Jan Duijndam. Hij is veehouder en ondernemer op Hoeve Biesland, een biologisch-dynamische boerderij in de Randstad waar vlees, brood, rauwe melk en groenten geproduceerd worden. Er is een boerderijwinkel met streekproducten, er wordt arbeidsmatige dagbesteding aangeboden, er wordt aan horeca geleverd en ze zijn actief in landschapsbeheer.
OPGEWEKTE MUZIEK
(Een huis met een grote, brede oprit en een kudde koeien die een wei komt oplopen. Beeldtekst: Op weg naar een natuurinclusieve landbouw: veehouder Jan Duijndam.)
DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER
(Een tractor trekt een tankwagen voort. Op een bord bij het huis staat: Welkom op Hoeve Biesland. Het huis heeft groen-witte luifels.)
JAN DUIJNDAM: Ik ben Jan Duijndam, een multifunctionele landbouwer, veehouder die in het hart van de Randstad zit.
DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER
(Op een houten gebouw staat: De Weilandwinkel. Manden en kisten met groenten en fruit.)
Het concept Boeren voor Natuur heeft een aantal kenmerken.
Wat vooral belangrijk wordt in het concept is dat de partijen om je heen jou gaan betalen.
Die zien ook: Hé, verrot, dit gebeurt echt iets anders.
De burgers beginnen mee te denken en mee te praten: Dit is echt anders.
Nou, dat legaliseert gewoon om er geld in te steken.
Nou, wie heeft er nou belang bij?
Dat is de gemeente Pijnacker-Nootdorp, want die wil hier een mooi recreatiegebied hebben, een mooi uitloopgebied hebben.
De gemeente Delft, regio Haaglanden, provincie Zuid-Holland, het waterschap want ik heb een bedrijfssysteem gemaakt waar het water schoner wordt.
Zij moeten één keer een bedrag in de pot stoppen en dan kochten ze in feite altijd die beheersvergoeding af.
Het punt is dat die een dertigjarige afspraak gemaakt hebben en ze hebben met z'n zessen een contract met Jan Duijndam gemaakt en waar die zich aan moet houden.
(Een wei met koeien. Wat verderop staat een reiger op de oever van een sloot. In de verte ligt de boerderij.)
DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER
De belangrijkste elementen die echt ingrijpend waren voor normale boeren dat is een dichte kringloop maken.
Nou, dan hebben heel veel mensen in het begin gezegd: Dat kan niet.
De natuur gebruik je om de kringloop dicht te krijgen.
Dus het is vanzelfsprekend dat je de sloten wil behouden.
Het is vanzelfsprekend dat jij rietkragen wil hebben want daar groeien producten in die weer heel goed als strooisel gebruikt kunnen worden voor de koe en daardoor weer een heel mooi compostproduct maken wat weer heel goed is voor de bodem.
En als de bodem weer een goed voedselaanbod krijgt dan heb je een rijk bodemleven en een rijk bodemleven geeft weer een grotere diversiteit van plantensoorten en dat is weer goed voor de koe, grotere diversiteit.
Maar het is ook hartstikke goed voor de natuur.
Want die grote diversiteit geeft meer diversiteit van insecten en meer diversiteit van insecten geeft weer meer vogels.
En ik mag niks aankopen en als ik graan aankoop, moet ik mest naar die graanpartij aanvoeren om te zorgen dat dat een dichte kringloop blijft.
Het tweede element is de waterstand omhoog in de winter.
Nou, dat is ook, in het begin dacht ik: jeetje, jongens, kan dat wel?
Na eind mei, zoals nu, dan mag het waterpeil weer zakken dan mag het autonoom wegzakken, en in november, december mag het weer omhoog.
Want vooral in het eerste gedeelte van het seizoen, tot juli staat alles in dienst van de natuur en na 1 juli staat alles in dienst van het graslandbeheer.
Want dan wil ik ook nog kwaliteitsgras hebben om de koeien het gemengde voer te geven dat klopt.
Het gebied blijft zoals het is.
De zes partijen hebben elkaar beet dat hier geen dingen gebeuren die eigenlijk dit landschap extreem aantasten.
Nou, en deze waarborg heb ik.
En ik ben het concept Boeren voor Natuur gaan vermarkten.
Je hebt zo'n uniek concept en de horeca en de partijen om je heen, die zeggen ja, maar wij willen jouw producten hebben want dat willen we op de kaart hebben staan.
(Manden met groene en rode appels in de Weilandwinkel. Een bakker haalt vers brood uit de oven.)
DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER
Dus de overheid lever je diensten aan, nou, dan mag die ervoor betalen en tegelijkertijd lever je producten af waar de consumenten hartstikke graag meer voor willen betalen.
Nou, en die twee in één jasje, dan heb jij een goed economisch perspectief.
DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT VERDER
(De kudde koeien loopt over een weg van de ene naar de andere wei. Een man op een quad houdt alles in de gaten.)
(Een rode voerrobot verdeelt voer aan een voerhek terwijl een persoon handmatig nog iets toevoegt uit een emmer.)
(Een bordje met daarop: Hulpboeren. Een vrouw en een man zijn aan het werk in een stal.)
Draai je om naar de samenleving, want de samenleving smult hiervan.
Die willen je altijd helpen en je gaat niet als boer denken: ja, maar dat willen...
Nee, jij moet je omdraaien en durven 'help' te zeggen en de basis is beheren van je gebied.
DE OPGEWEKTE MUZIEK SPEELT NOG EVEN VERDER EN STOPT
(Het Nederlandse wapenschild met daarnaast: Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Beeldtekst: Meer informatie over de bedrijfsvoering van Jan Duijndam is te vinden op de factsheets over natuurinclusieve landbouw. Deze staan ook op Groen Kennisnet. Op weg naar een natuurinclusieve landbouw.)
(Regie: Joris van der Kamp. Techniek: Roald ten Hagen. Producent: In2Content. Copyright 2018.)
Publicatiedatum op deze site: 30 september 2019
Dit verhaal is onderdeel van een serie artikelen voor deze website (tussen 2019 en 2021) waarin agrarisch ondernemers vertellen hoe zij werken aan de omslag naar kringlooplandbouw. Op Groeien naar morgen lees je verhalen van agrariërs die stappen zetten en maak je kennis met de Demobedrijven.